به گزارش عصر زنان، روز ۱۴ ژوئن برابر با ۲۴ خرداد هر سال، روز جهانی اهدای خون نام دارد. روز جهانی اهدای خون، در همه کشورها برگزار می‌شود.

اولین روز جهانی اهدای خون در سال ۲۰۰۵ توسط سازمان بهداشت جهانی با همراهی صلیب سرخ و هلال احمر جهانی برگزار شد.
روز جهانی اهدای خون به منظور آگاهی در مورد نیاز به خون سالم و فرآورده‌های آن و تشکر از اهدا کنندگان به خاطر اهدای خون بدون دریافت وجه انجام می شود.

خون ارزشمندترین ماده حیاتی است که با وجود پیشرفت‌های خیره کننده در علوم پزشکی هنوز جایگزینی برای آن یافت نشده است و از سوی دیگر نیاز به آن روز به روز افزایش می‌یابد.

چه کسانی به خون نیاز دارند

دریافت کننده‌های خون چند دسته هستند، گروهی از بیماران مثل تالاسمی‌ها به صورت مستمر، عده‌ای به واسطه بیماری‌هایی همچون نارسایی‌های کلیوی و بیماری‌های انعقادی و تعدادی هم به خاطر حادثه یا جراحی نیاز به خون پیدا می‌کنند و با وجود این همه پیشرفت در جنبه‌های مختلف علم، همچنان جایگزینی برای خون وجود ندارد و انسان‌ها باید برای نجات یکدیگر اهداکننده خون باشند.

یک بیمار سرطانی برای یک هفته نیاز به هشت واحد خونی، هر عمل قلب باز به ده واحد خون و همچنین در هر تصادف نیز نیاز به پنجاه واحد خونی دارد که اگر مشارکت مردمی در این میان موجود نباشد، بیماران نیازمند نمی توانند به زندگی خود ادامه دهند.

از طرفی به علت افزایش حجم حوادث ترافیکی و گسترش روش‌های تشخیصی درمانی در زمینه بیماران سرطانی و ژنتیکی نیاز بشر به خون و فرآورده‌های آن رو به افزایش است.

سهم زنان ایرانی از مشارکت در اهدای خون

در کشورهای توسعه یافته جهان، زنان نیمی از سهم اهدای خون را بر عهده دارند. در کشور ایران نسبت اهداکنندگان مرد بـه زن ۹
برابر بوده و این در حـالی اسـت کـه در اکثـر کشـورهای غربی، این میزان برابر با یک مـی باشـد. زنان نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می دهند و به دلیل خود مراقبتی بیشتر، صداقت در پاسخگویی به سوالات بدو اهدای خون و رفتارهای پر خطر کمتر، خون سالم‌تری دارند.

با توجه به این کـه میـزان شیوع بسیاری از عوامل خطرساز نظیر عفونت های منتقلـه از راه خــون در میــان زنــان کمتــر از آقایــان مـی باشــد، اهداکنندگان زن می تواننـد یکـی از مهـم تـرین داوطلبـان اهدای خون باشند، ولیکن مشارکت آنهـا در امر اهدای خون، کم است.

با توجه به این که بـا گذشـت زمـان نیـاز بـه خـون و فرآورده های خونی سالم در بیماران افزایش پیدا مـی کنـد، جذب زنان بـه عنـوان داوطلـب اهـدای خـون ضـروری می باشد. اهـدای داوطلبانـه خـون بـه عوامـل متعـددی هـمچـون آگـاهی، نگـرش و اعتقادات فرد درباره اهدای خون بستگی دارد.

صاحب نظران معتقدند؛ دلایل مشارکت پایین بانوان ایرانی در اهدای خون این است که خانم‌های ایرانی فکر می‌کنند که با اهدای خون دچار مشکل می‌شوند و این باور غلط در آقایان هم نسبت به اهدای خون بانوان وجود دارد و باید فرهنگسازی شود و همچنین با پزشکان هم که صحبت می‌کنیم، می‌بینیم که به خاطر شک در کم خونی خانم ها، آن‌ها را از اهدای خون معاف می‌کنند.

علل عدم تمایل به اهدای خون توسط زنان

*درد و ترس از آمپول

*ترس از ابتلا به بیماری های عفونی و خونی

*نگرانی از ضعیف شدن و لاغری

*عدم موافقت همسر یا خانواده

*نداشتن وقت کافی

*عدم دسترسی آسان به مراکز انتقال خون

*اطلاع رسانی ضعیف و ناکافی در زمینه اهدا خون

 

نگرانی از ابتلا به بیماری در زنان اهدا کننده خون نابجاست

افراد پس از مراجعه به مراکز اهدای خون از نظر سلامتی بررسی می گردند و در صورتی که اهدای خون، سلامتی اهدا کننده را به خطر بیاندازد، داوطلب از اهدای خون معاف می‌شود. بنابراین نگرانی از ابتلا به بیماری های ناشی از اهدای خون به نوعی ناشی از عدم آگاهی زنان از طب انتقال خون می باشد.

بانوان اهدا کننده خوبی نبوده، اما مصرف کننده خوبی هستند

همان طور که نیمی از مصرف کنندگان خون بانوان هستند، ضروری ست سهمی هم در اهدا داشته باشند.
با این وجود بانوانی که نگران کمبود خون هستند، می توانند به اهدای پلاکت به روش آفرزیس اقدام کنند که نقش بسیار مهمی در کمک به بیماران نیازمند از جمله بیماران سرطانی و تحت شیمی درمانی دارد. این اقدام ۲ بار در هفته و حداکثر ۲۴ بار در سال مقدور است و تأثیری بر ایجاد کم خونی ندارد.

با چه فاصله زمانی خون اهدا کنیم

خانم ها هر ۱۶هفته یکبار که به میزان ۳ بار در سال محاسبه می شود می توانند اهدای خون داشته باشند و اما آقایان هر ۱۲ هفته یکبار می توانند در این کار مبادرت ورزند، چرا که هموگلوبین بیشتری در خون دارند. و این زمان بندی ها به این دلیل است که اگر اهدای خون در فواصل کوتاهی صورت پذیرد. هموگلوبین که همان رنگدانه قرمز رنگ است کاهش پیدا می کند و خانم ها به دلیل از دست دادن این هموگلوبین در دوران قاعدگی با اهدای خون سطح هموگلوبین را در بدن خود کاهش می دهند.

ناگفته پیداست؛ مناسب ترین و سالم ترین روش اهـدای خـون، اهـدای داوطلبانه می باشد.
نیاز به خون و فرآورده های خونی در بیماران افزایش پیـدا کرده و میزان اهـدای خـون جوابگـوی تقاضـای بیمـاران نمی باشد، بنابراین لازم است، اهداکنندگان با اهمیـت ایـن موضوع آشنا شوند چون بدون مشارکت آنان، تامین خـون سالم غیر ممکن خواهد بود.

لازم است خاطرنشان کنم، درصد قابل توجهی از زنان سطح آگاهی کمـی دربـاره اهــدای خــون دارنــد. ایــن موضــوع نیــاز بــه آمــوزش،
فرهنگسـازی صـحیح و ایجـاد انگیـزه از طریـق انتشـار اطلاعات مربوط به اهدای خون دارد.

به نظر می رسد اسـتفاده خوب و گسترده از رسانه هـای جمعـی، سـطح آگـاهی و نگرش جامعه زنان را نسبت به شرایط اهدای خون سـالم تقویت می کند.

 

– مهدیه ملک شیخی تحلیلگر مسائل اجتماعی

برچسب ها:با چه فاصله زمانی خون اهدا کنیم, بانوان اهدا کننده خوبی نبوده، اما مصرف کننده خوبی هستند, چه کسانی به خون نیاز دارند, سهم زنان ایرانی از مشارکت در اهدای خون, علل عدم تمایل به اهدای خون توسط زنان, نگرانی از ابتلا به بیماری در زنان اهدا کننده خون نابجاست