چنانچه سیاستهای جمعیتی بخواهد در جهت افزایش باروری حرکت کند، به طور قطع ضروری به نظر می رسد که در مورد احترام به حقوق زنان و تقسیم وظایف در درون خانواده بیشتر کار کند و از طریق فرهنگ سازی و گفتمان سازی به این مسئله بپردازد و باید بپذیریم در وضعیت کنونی جامعه، فقط مردان نمیتوانند نان آور خانه باشند و نیاز است زنان در جامعه به اشتغال بپردازند؛ اما هنوز کار کردن زنان یک پدیده لوکس تلقی میشود و نه یک نیاز.
به گزارش عصر زنان، مهدیه ملک شیخی پژوهشگر، کنشگر و فعال حوزه زنان و جمعیت در گفتگو با برنامه «از تدبیر تا تقصیر» رادیو گفت وگو؛ در مورد جمعیت و زن اجتماعی، بیان کرد: خیلی وقتها در راستای ترویج لذت پدر و مادر شدن تصاویری که نشان داده میشود یک زن خوشحال و خندان در کنار خانواده به خوشی زندگی میکند و یا خانمی را نشان میدهند که با وجود بچههای فراوان مدارج علمی را طی کرده و نیروی فعال و پویا در جامعه است؛ ولی اگر بخواهیم تصاویر ملموستر و واقعیتر را ببینیم زنی در قاب تصویر قرار میگیرد که مسئولیت بی چون و چرا از فرزندان بر عهده او است و با تولد نوزاد ناچار میشود عطای شغلش را به لقایش ببخشد؛ چون کارفرما و صاحبان مشاغل تعریفی از این مسئله ندارند و متاسفانه دیدگاه بیشتر آنها نسبت به باردار شدن و مادر شدن زنان آنچنان منفی است که بسیاری از زنان ناگزیر میشوند میل به مادر شدن را پنهان یا سرکوب کنند.
این کنشگر و فعال حوزه زنان با اشاره به این که یکی از موانع رشد باروری در اجتماع، تحصیلات و اشتغال زنان است، اظهارکرد: حتی پیش از مسائل اقتصادی مسئله تحصیل و شغل زنان مطرح میشود و گفته می شود زمانی که زنان وارد محیط آموزش و بازار کار شدند، روند باروری نزولی شد. آنچه کمتر به آن توجه شده این است که اگرچه مشارکت زنان در آموزش و بازار کار افزایش پیدا کرده؛ اما همچنان نقشهای زنان و تقسیم کار خانگی تقریباً ثابت و بدون تغییر مانده، با نگاه به تحولات جمعیتی، با گذار اول جمعیتی خانواده کوچکتر شد و زنان همپای مردان در فعالیتهای بیرون از منزل حضور داشتند. البته کمی هم ترازتر شدند؛ اما همچنان فاصله زیاد است، با تمام این تحولات تامین نیاز مراقبت از فرزند که قبلاً توسط خویشاوندان انجام میگرفت امروزه کاهش پیدا کرده پس فشار مضاعفی بر زنان به سبب کار بیرون و داخل منزل وارد میشود.
وی اضافه کرد: چنانچه سیاستهای جمعیتی بخواهد در جهت افزایش باروری حرکت کند، به طور قطع ضروری به نظر می رسد در مورد احترام به حقوق زنان و تقسیم وظایف در درون خانواده بیشتر کار کند و از طریق فرهنگ سازی و گفتمان سازی به این مسئله بپردازد و باید بپذیریم در وضعیت کنونی جامعه، فقط مردان نمیتوانند نان آور خانه باشند و نیاز است زنان در جامعه به اشتغال بپردازند؛ اما هنوز کار کردن زنان یک پدیده لوکس تلقی میشود نه یک نیاز.
ملک شیخی با اشاره به اینکه جامعه امروز فشارهای اجتماعی زیادی را بر زنان وارد میکند، عنوان کرد: از زنان انتظار میرود خودشان را وقف فرزندان کنند و اگر تمایل به کارهای اجتماعی دارند در مراحل بعدی به آن بپردازند، وقتی از خانواده متقارن صحبت میشود؛ یعنی یک خانواده از مرد و زن و فرزندان تشکیل شده اما آن چه در عمل دیده میشود تقارن ناچیزی است، سپردن کودکان تنها به دست مادر قطعاً بهترین و طبیعیترین راه انجام کار نیست؛ چون مادر آسیب میبیند و از بسیاری از تواناییها و شایستگیهایی که دارد باز میماند البته در این میان پدرهایی هستند که ممکن است در نگهداری فرزندان به همسران خود کمک کنند؛ ولی احتمالاً باید با اندکی تمسخر نسبت به مردانی که دیدگاههای متفاوتی دارند کنار بیایند، مهد کودکها نیاز است اما تنها راه حل نیست تا زن به کارهای اجتماعی و اقتصادی خود بپردازد و نیاز به تغییر اساسی در نگرش فرهنگی داریم تا تاثیر گذاری مردان بیشتر از یک نانآور خانواده بودن، باشد و در تعلیم و تربیت فرزندان مشارکت داشته باشند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: اگر فرهنگی داشته باشیم که در آن زنان بچهدار بتوانند با کار خود احساس آرامش بیشتری داشته باشند میتوانیم شاهد اتفاقات خوبی در عرصه فرزندآوری باشیم. هنوز زنان شاغل ما نتوانستند جامعه را متقاعد کنند که اگر نیازهای آنها برطرف شود همزمان میتوانند چند نقش را به خوبی ایفا کنند.