به گزارش عصر زنان، اتحادیه بین‌المللی انجمن‌های ریاضی جهان با پیشنهاد کمیته بانوان انجمن ریاضی ایران، روز تولد مرحوم “مریم میرزاخانی”، ۱۲ ماه می (۲۲ اردیبهشت) را «روز زنان در ریاضیات» در جهان نامگذاری کرد.

مریم میرزاخانی، ریاضی‌دان ایرانی و استاد دانشگاه استنفورد در ۲۲ اردیبهشت سال ۱۳۵۶ در تهران متولد شد و در سال ۲۰۱۴ به دلیل انجام تحقیقات در زمینه «دینامیک و هندسه سطوح ریمانی و فضاهای پیمانه‌ای آنها» برنده مدال فیلدز به عنوان بالاترین جایزه در ریاضیات شد. وی نخستین زن و نخستین ایرانی برنده مدال فیلدز بوده است.

این در حالی است که هنوز در ایران و برخی از کشورها این اعتقاد شایع است که ریاضی یک حوزه مردانه است و پسران در درک و تجزیه و تحلیل مسائل ریاضی توانایی بیشتری دارند.
از سویی پسران معتقدند از استعداد ریاضی بیشتری نسبت به دختران برخوردار هستند و می گویند، دختران زودتر از حل مسائل سخت ریاضی منصرف می شوند و می گویند من نمی توانم.

زنان در ریاضیات بد هستند!
چنین پیش فرض هایی به حدی گسترده شده است که در ذهنیت مردم جای گرفته و به صورت ناخواسته به عنوان بدیهیات پذیرفته شده است که حتی دیگر مردم این کلیشه ها را زیر سوال نمی‌برند. برای مثال، اغلب می شنویم که زنان هیچ درکی از جهت یابی ندارند و استعداد کمتری در ریاضیات دارند.
متاسفانه دختران نیز گاهی فکر می کنند که در ریاضی بد هستند. این همان چیزی است که آن را تهدید کلیشه ای می نامیم و سبب می شود دختران مسیرهای آکادمیک یا حرفه ای را انتخاب نکنند که به سطح بالایی از ریاضیات نیاز دارد؛ از این رو حضور کمرنگ تر زنان جوان نسبت به مردان را در رشته های مهندسی شاهدیم.

به راستی چگونه می توان از طریق از بین بردن باور مردانه نسبت به ریاضی، مساوات آموزشی را برای همه «دختران و پسران» برقرار کرد؟
چرا که برخی از باورهای منفی ریاضی که دربین دانشجویان و دانش آموزان وجود دارد، نقش مهمی را به عنوان مانع پیشرفت آنان بازی می کند و باعث می شود که برخی از آنان به این واحد درسی کمتر توجه کنند.

عوامل اجتماعی بازدارنده و کلیشه ای
جایی که یک پسر به دلیل توانایی هایش در ریاضیات مورد افتخار قرار می گیرد؛ ممکن است یک دختر از اینکه در رشته ای که جامعه آن را پسرانه می داند، به موفقیت برسد دچار دستپاچگی شود.
از طرف دیگر به دلیل این که نمونه های الگووار برای ریاضیدان زن برجسته چندان زیاد نیست، آنها خود، باید راه پیشرفت را طی و آن را تثبیت کنند و به نوعی خودساخته پیش روند. یک دلیل اجتماعی دیگر که در مقیاسی وسیع تر به آن توجه شده است، این که ریاضیات پیش از اکثر رشته های دانشگاهی نیاز به تفکر مستقل و فعالیت فردی سخت و تمرکز و تنهایی دارد که با شرایط مادری زنان مطابقت کمتری دارد.

آخرین نکته این است که این واقعیت در حال تغییر بوده و در سال های اخیر موقعیت زنان رشد بسیار بهتری را نشان داده است. ضمن این که شرایط اجتماعی نیز تغییر کرده است و با قطعیت می توان گفت، تعداد زنان ریاضیدان رو به افزایش است.
ولیکن هنوز هم می بینیم که موفقیت زن ها در ریاضی همه را متعجب می کند؛ زیرا این انتظار وجود ندارد که زن نیز بتوانند همچون مرد به مدارج عالی از فهم ریاضی برسد.
آنچه که نباید فراموش کرد، این است که زنان ریاضیدان ایرانی حرف های زیادی برای گفتن در جهان دارند و درخشش دومین زن ریاضیدان ایرانی پس از مریم میرزاخانی، دکتر تینا ترکمان که به تازگی موفق به اخذ مدرک دکترای ریاضی محض از دانشگاه هاروارد آمریکا شده است، سندی بر این ادعاست.

-مهدیه ملک شیخی تحلیلگر مسائل اجتماعی