طی ۲۵ سال گذشته در کشور سالانه بین ۷۰ تا ۹۰ هزار سقط جنین غیرقانونی داشته ایم و با روند صعودی این مسئله، امروز به بیش از ۵۰۰ هزار سقط غیر قانونی در سال رسیده ایم.
به گزارش عصر زنان، سقط جنین همواره دربرگیرنده چالشهایی در حوزههای اخلاقی، حقوقی، دینی، فلسفی و بهداشت باروری بوده است.
در ایران علل سقط قانونی شامل تهدید حیات مادر، اختلالات جنینی شدید و مغایر با حیات است.
طی ۲۵ سال گذشته در کشور سالانه بین ۷۰ تا ۹۰ هزار سقط جنین غیرقانونی داشته ایم و با روند صعودی این مسئله، امروز به بیش از ۵۰۰ هزار سقط غیر قانونی در سال رسیده ایم.
گرچه همانند بسیاری از حوزه های فرهنگی و اقتصادی دیگر کشور، آمار دقیقی از میزان سقط های انجام گرفته در دسترس نیست، ولیکن پژوهشهای انجام شده نشانگر آن است، بیش از ۹۳ درصد سقطهای عمدی در چهارچوب خانواده شکل می گیرد و کمتر از ۷ درصد حاصل روابط خارج از این چهارچوب است.
میانگین جهانی نیز ۷۳ درصد این گونه سقط ها را علیرغم روابط آزاد در جوامع جهانی در چارچوب خانواده ارزیابی کرده است.
عوامل متعددی در به فعل رسیدن سقط جنین میان خانوادهها دخالت دارد:
_ دلایل طبیعی
طی سالیان گذشته تعداد زنان در سنین باروری افزایش یافته است؛ در نتیجه احتمال بارداری و متعاقب آن احتمال سقط نیز افزایش یافته است.
_ دلایل فرهنگی
نگرش منفی و کافی بودن تعداد فرزندان یک خانواده می تواند در تصمیم گیری آنها برای سقط تازه وارد، تاثیر گذار باشد.
_ دلایل اقتصادی
با عنایت به اینکه ده سال است که رشد اقتصادی نداشته ایم و یا به بیان بهتر، با رشد اقتصادی یک درصد مواجه بوده ایم و از سوی دیگر پنج سال است که از تورم بالای ۳۰ درصد در تنگنا قرار داریم؛ بنابراین می توان گفت زمانی که تورم ۵۰ درصد داریم، چگونه می توان هزینههای فرزند جدید را تامین کرد؟
_ تصورات نسبت به جنسیت فرزند
_ نامناسب بودن زمان بارداری و همزمانی بارداری با تحصیلات و اشتغال زنان
_ در معرض طلاق بودن زوجین
_ بیماری یکی از زوجین
به طور کلی دو گروه از زنان برای سقط مراجعه می کنند:
گروهی از زنان بدون فرزند و شامل دختران مجرد و یا زنانی که در دوران قبل از ازدواج خود به سر می برند، گروه دوم زنانی هستند که دارای فرزند هستند.
سقط جنین در فرآیند ای از ارزیابی هزینه – فایده و اجتناب از خطرات و آسیب های احتمالی در آینده رخ می دهد. در شرایطی نظیر فرزندآوری خارج از عرف، اعتیاد همسر، اختلافات خانوادگی، احساس ناامنی در زندگی مشترک، مشکلات مالی و اقتصادی، مشارکت کم مردان در خانه و فرزند پروری، ناسازگاری اشتغال و فرزند آوری، هزینه های مادی و غیرمادی بارداری و تولد فرزند ناخواسته بیشتر از هزینه های سقط جنین ارزیابی می شود و افراد سقط جنین را کنشی عقلانی به منظور اجتناب از پیامدها و آسیب های احتمالی در آینده در نظر میگیرند.
لازم است به این مهم توجه کنیم که جلوگیری از بارداری ناخواسته باید برای همه جوامع اولویت باشد.
شواهد نشان می دهد، در صورت بارداری نامشروع اگر امکان سقط برای آنها پیش نیاید، بعد از تولد به احتمال بیشتری نوزاد متولد شده را از بین می برند و یا آینده نامعلومی را برایش رقم میزنند.
برخی کارشناسان عقیده دارند؛ برخلاف نظر آحاد جامعه که مولفه اقتصادی را دلیلی بر سقط جنین عنوان می کنند، دلایل فرهنگی، بخش پررنگ ماجرا است و اذعان می کنند، اقتصاد نقش کمرنگی در سقط جنین غیرقانونی توسط خانواده ها دارد و تنها کسانی که در مضیقه شدید مالی هستند، تصمیم به سقط جنین با توجیه اقتصادی می گیرند.
حال این سوال مطرح می شود؛ چگونه می توان با توجه به شرایط فعلی جامعه ادعا کرد سقط جنین درموارد انگشت شمار به اقتصاد خانواده مربوط می شود و حیطه وسیعی از آن ریشه فرهنگی دارد؟!
یکی از آگاهان در زمینه سقط جنین تعریف می کرد:
«امروز همه مردم فشار اقتصادی دارند، به خاطر همین سعی می کنند فرزند ناخواسته را سقط کنند، هر چند هم که به آنها قوانین شرعی را متذکر می شویم، در پاسخ می گویند؛ اینکه نتوانم جوابگوی فرزندم باشم، شکمش را سیر کنم، جواب آینده او را بدهم، گناه این است. ناچار به اصطلاح به این در و آن در می زنند و هر طور شده فرزند ناخواسته خود را سقط می کنند».
پرواضح است؛ اینکه تنها به پژوهش ها گوشه چشمی داشته باشیم و واقعیت ملموس جامعه و تجربه زیست انسان ها را غیر واقعی بنگریم، نتیجه این میشود که در برهه کنونی شاهد آن هستیم. مسئلهای که غیرقانونی است و در حال حاضر به وفور در حال انجام است.
شاید ما نتوانیم درباره خصوصیترین مسائل خانواده ها دخالت کنیم و نباید هم این گونه باشد، ولیکن با مساعد کردن فضای جامعه و توجه به این امر که بیشتر،خانواده های ما درگیر سقط جنین هستند، نه خارج از کانون خانواده؛ بنابراین با پیشبرد کارهای فرهنگی و البته از همه آنها مهم تر سر و سامان دادن به مسائل اقتصادی، در دسترس بودن مراقبت های بهداشتی می توان آسیب های جسمی و روانی ناشی از سقط جنین را از پیکره مادران زدود.
– مهدیه ملک شیخی تحلیل گر مسائل اجتماعی